TBMM’nin açılışının 100. Yıldönümü Ulusal Egemenlik ve  Çocuk Bayrama Kutlaması  ve Kısa Tarihçe

23 Nisan 1920 de ilk TBMM açıldı. Bunu izleyen yıl 23 Nisan 1921’de meclisin aldığı kararlar,  milli bayram olarak kutlanmaya başladı. Hakimiyet-i Milliye Bayramı olarak kutlanan 23 Nisan, özellikle 1923’de, ülkenin düşman işgalinden kurtarılmasının da etkisiyle çocukların ve öğrencilerin de resmi geçitlere katılımıyla daha coşkulu olarak kutlanmıştır.

1924 yılında itibaren, Mustafa Kemal Atatürk’ün eşi Latife Hanımın da Himaye-i Etfal ‘i (Çocuk Esirgeme Kurumu) temsil etmesi üzerine, 1924 den itibaren kutlamalarda çocuklar ön plana çıkmıştır. Bundan sonraki yıllarda Milli Hakimiyet yanında Çocuk Günü ibareleri de gazete haberlerine yansımıştır. Himaye-i Etfal Cemiyeti Başkanı, 1926’da, “Bugün çocuk günüdür yani istikbale ve istiklale ait bir gündür. Cumhuriyet hükümetimiz bu günü çocuklara tahsis etti.” İfadesine yer vermiştir.

İzleyen 1927 ve 1928’de de Çocuk Günü ve Çocuk Bayramı olarak kutlamalar devam etmiştir. 1929’da Çocuk Haftası olarak, Himaye-i Etfal Cemiyeti ve Hükümetin de desteği ile Atatürk tarafından 7 güne çıkartıldı ve Ulu önder Mustafa Kemal Atatürk, 1929 tarihinde bu bayramı çocuklara armağan etti ve bu bayram ilk kez çocuk bayramı olarak kutlandı. Özellikle kimsesiz çocuklara yardım ve muhtaç durumda olanlara destek konuları gündeme getirildi. 27 Mayıs 1935’de Bayramlar ve tatil günlerinin adlarını değiştiren bir kanunla,  bu bayrama, Milli Hakimiyet Bayramı adı verildi. Bu bayramı dünyayla paylaşan tek ülke olarak, 1979’dan itibaren,  ilk önce altı ülkenin katılmasıyla uluslararası boyuta taşıdığımız bu millî bayramımıza, ortalama olarak her yıl kırkın üzerinde ülkeden gelen ve Türk çocuklarının misafiri olan yabancı ülke çocukları da katılmaktadır.

1981 tarihli Ulusal Bayram ve Genel Tatiller Hakkında Kanun’da 20 Nisan 1983’te yapılan değişiklikle, 23 Nisan Ulusal Egemenlik Bayramı’nın adı “Ulusal Egemenlik ve Çocuk Bayramı” olarak değiştirildi.

Ulusal Egemenlik ve Çocuk Bayramının Hukuk Fakültesi mensupları için önemi tartışılmaz. Ulusal Egemenlik, ancak seçtiğimiz milletvekilleri aracılığıyla çıkartılacak yasalarla gerçekleştirilmektedir. Yasama organı TBMM ilk kez 23 Nisan 1920’de açılmış ve egemenliğin kayıtsız şartsız milletin olduğu bu sayede kabul edilmiştir. Aynı Meclis 29 Ekim 1923’de ise Türkiye Devletinin yönetim şeklini Cumhuriyet olarak kabul etmiştir.

Hukukun üstünlüğüne dayalı bir yönetim ancak, Evrensel hukuk ilkelerini benimseyen, yasalar aracılığı ile gerçekleşebilir. Kişilerin hukuka aykırı davranışlarının sonuçlarında açılacak davalar ile idarenin yasalara aykırı davranışları halinde açılacak iptal ve tam yargı davaları yoluyla hukuk devleti kendinden beklenen hukuki güvenceyi sağlayacaktır. Yasama ile sınırı belirlenen yönetimin, hukuka aykırı eylem ve işlemleri  yargı denetimine tabi tutulurken, yine yasamanın çerçevesini çizdiği kanunlar ve evrensel hukuk ilkeleriyle denetim yapacak ve hukuka aykırılık varsa iptalini zarar varsa tazminin sağlayarak milli iradeyi hakim kılacaktır.

23 Nisan 1920’de ilk kez açılan TBMM, bugün 81 ilden seçilen, 600 milletvekili aracılığı ile yasama organı olarak faaliyet göstermektedir.  Demokratik, laik, sosyal hukuk devletine giden yolda ilk adım olan, Meclisin açılışının 100. yılını kutlarken, bir yandan Ulusal Egemenliğin önemine dikkat çekmek, diğer yandan da, Çocuklara armağan edilen bu bayramda bir kez daha Çocuk Haklarına dikkat çekmek ve Çocuk gelinlerin, çocuk tacizlerinin olmadığı, bütün çocukların gıda, eğitim, sağlık, oyun, aile gibi en temel ihtiyaçlarının doyurulduğu bir dünya dilerim.

Prof.Dr. Elif Sonsuzoğlu

Hukuk Fakültesi Dekanı